صحائف من الفلسفه (تعلیقه علی شرح المنظومه للسبزواری)

معرفی کتاب

این کتاب اثر سید رضا صدر، تعلیقات او به زبان عربی بر شرح منظومه حاج ملا هادی سبزواری است که به اهتمام سید باقر خسروشاهی به چاپ رسیده است.
نویسنده، درباره نگارش این حواشی و تعلیقات چنین مینویسد: «دقیق یادم نیست که تحقیقات فلسفی ما در دانشگاه قم درباره کتاب شرح منظومه حکیم متأله سبزواری، به چه مقدار و تا کجا رسیده بود که در خاطرم خطور کرد که تعلیقاتی را بر آن بنگارم؛ زیرااین کتاب بهخاطر وجود برخی عناصر و مباحث در آن، برای فهم آغازگر در این علم، دشواریهایی دارد. یکی از این عناصر، وجود برخی قواعد ادبی در میان مطالب فلسفی این کتاب است که بهخاطر تفسیر متن و تصحیح کلام به آن وارد شده است. دیگری، بحثهای عرفانی کتاب است که به دلیل کثرت اشتغال حکیم سبزواری به مباحث الهیات، به این مباحث راه پیدا کرده است؛ اما باید توجه داشت که فلسفه یک علم است و عرفان علمی دیگر. من در حواشی خودم، جز به مقدار ضرورت توضیح، متعرض مباحث عرفانی نشدهام. سومین مورد از این عناصر، ابتنای بعضی از براهین مورد استدلال در بحثی پیشین بر مبحثی پسین است؛ چنانکه حکیم سبزواری در بسیاری از موارد در فصلهای متقدم به مباحث متأخر در کتاب اشاره میکند. چهارمین عنصر هم این است که قواعد بسیاری از براهین نظری هستند (بدیهی نیستند)»[2].

وی سپس مقدمهای بر کتاب نوشته و در آن به تبیین معنی فلسفه، ارتباط فلسفه و علم و احتیاج فلسفه به علوم و تعامل میان این دو (وی فلسفه و علم را به دو بال پرنده برای پرواز تشبیه میکند و هر دو را برای بشریت لازم میشمارد)، ثمرات فلسفه و فلسفه مشائی و اشرقی، میپردازد